ترازنامه چیست

ترازنامه چیست و چند نوع می‎باشد؟

 

ترازنامه چیست؟

ترازنامه یا بیلان یکی از مهم ترین گزارشات مالی است که وضعیت داریی، بدهی و سرمایه یه واحد تجاری را در تاریخ مشخصی نمایش می دهد. به توصیف دیگر با توجه به اینکه ترازنامه وضعیت مالی شرکت را در یک زمان معین نمایش می دهد می توان آن را مانند یک تصویر از وضعیت واحد تجاری نیز معرفی نمود.

انواع ترازنامه:

الف-  شکل حساب:

همانگونه که اطلاع دارید شکل حساب، مطابق حرف T در زبان انگلیسی می باشد. در این روش، سرفصل های مربوط به دارایی ها در سمت راست و بدهی ها و حقوق صاحبان سهام در سمت چپ ترازنامه نمایش داده می شود.در این روش بیشتر بر روی معادله حسابداری تاکید می شود و باید جمع ارقام سمت راست با جمع اقلام سمت چپ ترازنامه برابر باشد. در صورت های مالی تهیه شده در ایران بیشتر از شکل حسابی برای ارائه ترازنامه استفاده می شود.

در شکل زیر نمونه ای واقعی از این نوع ترازنامه مشاهده می شود:

 

ب) شکل گزارشی:

در این روش قسمت چپ ترازنامه یعنی حساب بدهی ها و حقوق صاحیان سهام در زیر سرفصل های دارایی آورده می شود.در شکل زیر نمونه گزارشی را مشاهده می کنید:

اقلام تشکیل دهنده ترازنامه:

هر ترازنامه ای فارغ از شکل گزارشی یا حسابی آن، باید شامل اطلاعات زیر باشد:

۱- عنوان:

عنوان شامل سه سطر جداگانه به شکل زیر است:

•  نام کامل واحد اقتصادی: که در ردیف اول عنوان نوشته می شود.
•  نام گزارش یا صورت حساب مالی : نام این گزارش “ترازنامه” می باشد و در دومین سطر عنوان، ذکر می شود.

• تاریخ گزارش : در سطر سوم عنوان، تاریخ آخرین روزی که این گزارش نمایش می دهد، ذکر می شود. این مورد باید به تاریخ خاصی اشاره داشته باشد و نه به دوره زمانی خاصی. به عنوان مثال باید این قسمت به شکل یکی از تاریخ های زیر نوشته شود:
•  

۲- واحد اندازه گیری :

واحد اندازه گیری استفاده شده جهت ثبت رویدادهای مالی، باید در ترازنامه تهیه شده نمایش داده شود. این واحد در حال حاضر در ایران ریال می باشد و در کشورهای دیگر با توجه به واحد پولی آن کشور، واحد اندازه گیری متفاوت می باشد.

۳- بخش حساب ها:

در این قسمت از ترازنامه مانده هر یک از حساب های مربوط به گروه دارایی، بدهی و حقوق صاحبان سهام نمایش داده می شود.

 در صورتی که ترازنامه به شکل حساب تهیه شده باشد،  در سمت راست آن ابتدا دارایی ها و در سمت چپ آن، در قسمت بالا، ابتدا بدهی ها و در زیر آن ها حقوق صاحبان سهام نمایش داده می شود.در صورتی که ترازنامه به شکل گزارش تهیه شده باشد ابتدا دارایی ها نمایش داده می شوند، بعد از آن حساب بدهی ها در زیر دارایی ها نمایش داده می شود و در نهایت حقوق صاحبان سهام آورده می شود.

نکته: در بخش دارایی ها ابتدا دارایی های جاری و سپس دارایی های بلند مدت ذکر می شود و در بخش بدهی ها نیز ابتدا بدهی های جاری و سپس بدهی های بلند مدت ذکر می گردد.

(جهت اطلاع درباره مفاهیم جاری و بلند مدت به مقاله “طبقه بندی دارایی ها و بدهی ها و تعریف آن ها” مراجعه نمایید).

۴- جمع حساب ها:

پس از وارد کردن اطلاعات در ترازنامه باید جمع نهایی هر ستون نوشته شود. در نوشتن جمع نهایی باید موارد زیر رعایت شود:

1. در ترازنامه به شکل حساب، جمع دوطرف ترازنامه همیشه باید با هم مساوی می باشند
2. در ترارنامه به شکل گزارش باید جمع بدهی ها و حقوق صاحبان سهام با جمع دارایی ها برابر باشد.

      ۳- زیر جمع نهائی دو خط موازی کشیده می شود.

وارد کردن کالای اول دوره هلو

کالای اولیه انبار

 

گروه بندی کالا

 

در نرم افزار هلو، جهت سهولت در جستجو، کالاهای انبار در سه سطح باید طبقه بندی و تعریف شوند:

 

سطح اول: گروه اصلی

سطح دوم: گروه فرعی 

سطح سوم: تعریف کالا

 

سطح اول(گروه اصلی):

اولین سطح طبقه بندی کالا می باشد که در نرم افزار هلو تا 100 گروه اصلی می توانید تعریف نمایید، در مواردی که در برنامه نیاز به انبار داشته باشید و می خواهید موجودی تعدادی کالاهای خود را از یک انبار به انبار دیگر منتقل نمایید

 حتما از گروههای اصلی به عنوان انبار استفاده کنید.

برای تعریف گروه های اصلی و فرعی از مسیر اطلاعات اول دوره/کالای اولیه انبار / گروه بندی کالا اقدام نمایید.

(نکته: در زمان گروه بندی کالا دقت لازم و کافی را به عمل آورید زیرا نحوه گروه بندی جهت گزارش گیری های مختلف از موجودی کالاهایتان بسیار مهم می باشد و طی کار با برنامه به هیچ عنوان امکان تغییر گروه بندی کالا وجود ندارد).

 

مثال: در مورد فروشگاه گروه اصلی می تواند چندین حالت داشته باشد:

 

گروه اصلی: لبنیات

گروه اصلی: محصولات بهداشتی

گروه اصلی:  محصولات شوینده

و یا

گروه اصلی:  انبار

گروه اصلی:  فروشگاه

که با توجه به نوع فعالیت و تشخیص حسابدار باید گروه بندی انجام شود.

برای تعریف گروه های اصلی و فرعی از مسیر گروه بندی کالا اقدام نمایید.

سطح دوم(گروه فرعی):

 

دومین سطح طبقه بندی کالا می باشد هر گروه اصلی می تواند شامل 100 گروه فرعی باشد.

 

سطح سوم(تعریف کالا)

 

بعد از تعاریف گروه اصلی و فرعی می توانید کالاهای مربوط به هر گروه اصلی و فرعی را تا 1000 کالا تعریف نمایید. جهت تعریف کالا باید از مسیر  اول دوره مسیر اطلاعات اول دوره/ کالای اولیه انبار/ کالای اولیه انبار  اقدام نمایید.

 

دقت شود گروه اصلی و فرعی مربوطه را مشخص و سپس بر روی دکمه کالای جدید کلیک نموده و کالا را، زیر گروه اصلی و فرعی مشخص شده تعریف نمایید.

 

کالای جدید: برای تعریف کالای جدید، بعد از مشخص نمودن گروه اصلی و فرعی مربوطه، نام کالا را تعریف نموده و کد مربوطه را وارد می نمایید. در صورتی که گزینه "کد اتوماتیک" انتخاب شده باشد، سیستم کدی را به کالا اختصاص خواهد داد، در غیر این صورت می توانید کد کالا را به طور دلخواه تعریف نمایید.